Ofschoon de baars niet zo groot wordt als andere populaire rovers, spreekt een écht groot exemplaar tot de verbeelding van vele sportvissers. Niet zo vreemd, want zo’n uit de kluiten gewassen exemplaar, waarvan de typische zwarte strepen haast vaal uitgerekt over het massieve lichaam staan, ziet er machtig uit en is een genoegen om te mogen vangen.
Noud Govers beschrijft zijn voorjaaraanpak op grote baars in het binnenkort te verschijnen specialistische magazine Dé Roofvis no. 83.
Het voorjaar van de grote baars
Bakken van baarzen, hoogst zelden onder de 40 cm, eerder tegen de 50 cm; wat een prachtige ruige beesten zijn dat, met hun felrode vinnen en kogelronde buiken.
Noud Govers kent een geschikte stek waar deze jagers wonen én jagen. Denk echter niet dat deze oude krijgers zich gemakkelijk laten vangen…   
Vanwege de ongekende schoonheid van de grote baarzen op ‘mijn’ stek, probeer ik er elk voorjaar bij te zijn. Ik start vanaf het prille begin, in januari of februari, zodra de eerste zonnestralen hun best doen om de immense watermassa op te warmen.
Dan kom ik hier enkele weken achter elkaar vissen  om de dikste baarzen van het hele jaar te vangen!  Zodra de echte kou voorbij is, begint het grote baarzenpaaifeest en voordat je het goed en wel door hebt, is het roofvisseizoen in de eerste helft van het jaar alweer voorbij. In de zomermaanden wordt de stek druk bevist door vakantiegangers en doe ik mijn ding liever ergens anders.
Amuseren
Alleen de sporen van vorig jaar zijn nog herkenbaar, als ik eind januari voor het eerst een kijkje op de stek ga nemen. Voor de rest is het kil en verlaten.
 Ik kom eerst eens proberen of er wellicht nog een mooie vis rondzwemt. Eentje die alle soorten aas heeft genegeerd, de afgelopen zomer. Een vis die tussen de lijnen door heeft weten zwemmen en zich maandenlang niet heeft laten foppen. Grote en zeer schuwe baarzen, die de trucjes kennen, die zich elke zomer amuseren met het uitlachen van de vakantiegangers met hun veel te grove materiaal. Vaak vissen die dagjesmensen dagenlang op dezelfde stek met meerdere hengels, met als aas wormen of dode en soms zelfs levende visjes. Vissen die aan de maat zijn gaan meestal in de pan.
Gevaar
Ieder voorjaar lukt het me een serie van deze prachtige baarzen op de foto zetten, elk jaar opnieuw. Want ondanks de panvissers zwemmen de stekelridders er tot mijn grote vreugde nog steeds. Elke keer als ik er een gevangen heb en de vis weer terugzet, hoop ik dat ik hem wat bijgeleerd heb. Voor zijn eigen bestwil natuurlijk. Dan neem ik afscheid met de woorden: ‘Dit jaar niet nog een keer aanbijten hoor!’ En ja hoor, het volgende voorjaar blijken ze opnieuw weer van de partij. Ondanks alle gevaren. Want als ik je vertel dat ik tijdens mijn voorjaarsvisserij op deze stek regelmatig lijnen met levende baarsjes tegenkom, van een of andere stroper die z’n lijnen ’s avonds uitgooit, dan begrijp je mijn zorg…
Door de strenge winter waren de vissen in 2010 wat later op de stek dan voorgaande jaren, maar toen ze er eind februari eenmaal arriveerden, lieten ze zich ook van hun beste kant zien. Vroeg in het jaar bevinden ze zich nog op de diepere delen van het water. Toch maken ze zich al op voor het paringsritueel en zoeken steeds meer de ondiepe watergedeelten op. De meeste baarzen vang ik zo tussen de drie en vijf meter diep, op de steile taluds waar veel steenstort ligt.  Hoe meer keien en hindernissen, hoe meer vis. En ja: het kost af en toe het nodige materiaal, maar het levert ook wat moois op. Ik ga zo de kunstaasjes noemen die mij ieder jaar weer grote baarzen opleveren. Maar naast het vissen met het juiste kunstaas draait het natuurlijk ook om de presentatie ervan…  
Materiaal
De ideale hengel voor het baarsvissen met shadjes is 2,40 tot 2,70 meter lang en heeft een werpgewicht van 10 tot 30 gram. Belangrijk is dat de hengel een snelle actie heeft (lees: strak, niet stug) voor een goede aaspresentatie en beetregistratie. Daarnaast is het belangrijk dat de hengel soepel is, dit om ervoor te zorgen dat het zachte vlies in de bek van de baars niet uitscheurt.  Mocht dit wel gebeuren, dan is het voor de baars een klein kunstje om zich al kopschuddend van het aas te ontdoen. Door de lijn tijdens de dril goed onder spanning te houden, verminder je het risico op lossers aanzienlijk.  Trek niet te hard, laat de baars zich eerst moe vechten! Een dunne gevlochten lijn op de molen zorgt voor grotere werpafstanden en een directer contact met het aas en dat komt de presentatie ervan zeker ten goede. Ook heb je met gevlochten lijn een perfecte beetregistratie en kun je bliksemsnel de haak zetten. Een fluorocarbon voorslag is net zo belangrijk. Enerzijds vanwege de onzichtbaarheid onder water, anderzijds als voorslag voor het vissen over de stenen. En als laatste maar niet minst belangrijke: het beetje rek in de laatste meter voorkomt het uitscheuren en verspelen!
Kantvisserij
Opmerkelijk is dat het vissen vanaf de kant op mijn stek veel meer vis oplevert dan vanuit de boot. Sterker nog: vang je er eentje vanuit de boot, dan mag je blij zijn als die de 40 cm haalt. Dit komt waarschijnlijk ook door het heldere water, ze hebben je meteen door! Mocht je per se vanuit de boot willen baarsvissen en is het water helder? Vis de baarsgronden dan werpend af, hiermee zul je er beslist meer uithalen dan wanneer je verticaal te werk gaat. Ook heb ik enkele baarzen wel eens ‘gedubbeld’, soms zelfs in twee weekenden. Weliswaar op verschillende kunstaasjes, maar het geeft aan dat er misschien toch niet zoveel rondzwemmen en dat zou het schuwe gedrag misschien verklaren. Wissel daarom regelmatig van aas en van stek. Vis een stek liever twee keer uit, met een tussenpauze van een half uur, dan de stek een uur lang te bombarderen met allerlei verschillende superaasjes. Want dan lachen ze jou ook vierkant uit.
LB Minnow van Savage Gear
Een topaasje voor langzame baarzen! Wordt kant-en-klaar geleverd met ingegoten loodkop en haak. Het loodgewicht is dermate perfect gepositioneerd dat het shadje aan een 20/00 fluorocarbon onderlijn heel langzaam naar beneden dwarrelt. De haak is behoorlijk sterk en goed scherp.  Eerlijk gezegd is dit de best uitgebalanceerde kleine softbait die ik ken.  Verkrijgbaar in 6 cm-7 gram, 7 cm-12 gram en 10 cm-20 gram, in zes verschillende kleuren, waaronder enkele zeer natuurlijke imitaties van blankvoorn en baars. De kleinste van de drie LB minnows is veruit mijn favoriet.  Doordat hij zó langzaam dwarrelt, is het onmogelijk om te voelen wanneer het aas op de bodem neerkomt.  Daarom let ik goed op de lijn. Direct na de inworp sluit ik de molenbeugel en houd de hengeltop stil, ongeveer 30 cm boven het wateroppervlak.  Zolang het aasje zinkt, is de lijn vanaf het topoog gespannen, raakt het aas de bodem dan valt de lijn slap. Op dat moment til ik het aas met een snelle tik of enkele snelle rukjes omhoog en laat het opnieuw afzinken. Zoals een visje dat in paniek van de bodem weg wil vluchten, maar even later toch weer langzaam omlaag komt fladderen; dodelijk voor elke luie roofvis! Met deze techniek kun je de onderste waterlagen van de stek uiterst secuur afvissen. Je leidt het kunstvisje langzaam tussen de keien door naar de ondiepere en veiliger watergedeelten.  Het grote voordeel van de perfecte balans van de LB Minnow is dat het aas eerder bovenop een steen blijft liggen, dan dat hij meteen wegrolt om zich tussen enkele keien te verankeren zoals met te zwaar uitgelode of met kopzware shads het geval is. In plaats daarvan valt dit aasje op zijn buik waarbij de haak altijd naar boven wijst. Een topper.   
Profiblinker Attractor
Een shad die ik ook niet graag zou willen missen in mijn kunstaasdozen en ook voor baars een superaas! Profiblinker heeft twee softbaits in haar assortiment. De eerste is de Turbotail, een twister met schoepstaart. Deze beweegt zich nog heftiger dan de ‘oude’ twisters en maakt zodoende meer trillingen onderwater. De andere softbait van Profiblinker is de Attractor, een visimitator met een mooi fladderende staart. De Attractor is verkrijgbaar in tien maten, vanaf  3 cm tot 21 cm in 25 verschillende kleuren. Voor baars gebruik ik meestal de 5 en 7 cm lange versies.  Aangezien het water van de grote grindgaten in het voorjaar meestal kraakhelder is, zijn natuurlijke kleuren meestal de beste. Kleuren als Gold metallic, Kaulbarsch, Perl braun en Raubfisch grün doen het vaak erg goed. Helemaal perfect maak je het geheel met de bijpassende jigkopjes.  Profiblinker heeft voor elke maat softbait een aparte maat jigkop ontworpen, aangeduid met de letters A tot L. En elke maat kent weer verschillende gewichten, van extra licht tot extra zwaar, geniaal gewoon.  
Hawg shads van Fishbelly
Een regelrechte killer voor schuwe baars! Extreem soepele shads met V-staartjes. Voor baars gebruik ik ook weer het liefst de kleinste maat. In combinatie met zeer lichte jigkoppen (2 tot 4 gram) een aasje om zelfs de meest voorzichtige rovers mee te foppen. Door met de hengeltop uiterst kleine tikjes te geven, beweegt het shadje zich levensecht. Afwisseling in je presentatie, daar gaat het om!  Jigkoppen met een spitse punt zijn de beste keuze voor het vissen met deze zogenaamde ‘no-action shads’. Door enkele snelle tikjes achter elkaar te geven, gaat het aas duidelijk zigzaggend door het water.
  Het gewicht van de jigkop moet je altijd zo licht mogelijk kiezen. Hoe langzamer het aas zinkt, hoe natuurlijker het is. Daardoor krijg je meer aanbeten en ook minder hangers.
Andere shads die het goed doen op grote baars zijn de kleinere maten Kopyto’s. Ook de Grubs en Fin-S van Lunkercity zijn de moeite van het proberen zeker waard.  Heb je 8 cm lange Saltshakers? Knip er dan eens een stuk vanaf zodat ze een kleiner lichaam hebben en probeer ze eens uit. Met hun overdreven actie trekken ze zeker de aandacht van een agressief baasje!  
Streamers
Om de baarzen op een dwaalspoor te zetten, vis ik vaak met twee kunstaasjes tegelijk. Onderaan de fluorocarbon voorslag komt het shadje en ruim een halve meter daarboven maak ik een zijlijn waar ik een streamer aan vastknoop. Streamers zijn grote kunstvliegen die visjes imiteren, ze hebben onder water een geweldige actie met al hun fijne haartjes. Bijkomend voordeel is dat ze onderwater mooi zweven. Vis ik het shadje nu met sprongetjes over de stenen, dan blijft de streamer er telkens hoog boven. Op deze manier kun je dus twee waterlagen tegelijk afvissen! Maak je de afstand tussen beide aasjes kleiner, dan geef je de baarzen het idee dat het shadje achter de streamer aanjaagt, en dat kan weer voor voedselnijd zorgen. Zeker de moeite van het uitproberen waard! Tegenwoordig maak ik mijn streamers zelf en stop ik een stukje foam in het lichaam, zodat ze blijven drijven.
 Onder water zorgt dit ervoor dat de snelheid van het afzinken wordt verminderd en dat de streamer altijd boven het steenstort zal zweven, zolang de lijn tenminste niet te zeer gespannen is. Oftewel: op het moment dat het shadje op de bodem valt, hangt de streamer precies in het gezichtsveld van de nieuwsgierige baarzen!  Daarnaast zijn streamers zo goed als gewichtloos. Eén hap, weg!  
De laatste meter
De voorslagknoop tussen de dunne hoofdlijn (10/00 Powerpro) en de voorslag (21/00 Berkley Trilene Fluocarbon) is de Allbrightknoop. Hierbij wordt de fluorocarbon dubbelgevouwen en haal je de gevlochten lijn door de ontstane lus. Vervolgens wikkel je de dunne gevlochten lijn ongeveer twaalf keer om de dikkere voorslaglijn. Je haalt het uiteinde van de lijn weer terug door de lus, tegenovergesteld aan de richting van de eerste keer, en trekt de knoop voorzichtig aan. Vergeet niet om het geheel even vochtig te maken. Als de wikkelingen netjes naast elkaar gelegd zijn blijft er een klein knoopje over dat nauwelijks dikker is dan de voorslag. Knip de uiteinden kort af en als je wilt kun je met een aansteker nog een bultje op het eindje fluorocarbon smelten ter zekering.
  Het zijlijntje waar de streamer aan hangt, maak ik door middel van een lus die ik later doorknip. Deze knoop wordt ook bij het feedervissen en in de zeevisserij veel gebruikt.
Eerst leg je een grote lus in je voorslag, dan haal je het einde van de lijn er ongeveer acht maal doorheen. Precies in het midden van de ontstane wikkelingen haal je de lijnen los van elkaar en je steekt de lus er doorheen.  Voorzichtig alle drie de uiteinden aantrekken, daarna de lus kort bij de knoop doorknippen en je hebt een zijlijntje voor de streamer.  Maak het zijlijntje niet te lang, anders kan het zich tijdens de worp meerdere malen om de hoofdlijn draaien, met een waardeloze presentatie tot gevolg.
Het weer
Zoals alle andere vissoorten reageren ook baarzen sterk op het weer. Is het zonnig en windstil, dan zien de baarzen alles in het heldere water en moet je je beste trucs inzetten om ze te foppen. Is het bewolkt en winderig, dan zijn de rovers meestal goed los en kan het elke worp knallen! Hoe meer wind en golven op het water en hoe minder zonlicht, des te donkerder wordt het onder water. Hierdoor zijn de baarzen in het voordeel want ze zullen minder snel opgemerkt worden door hun prooi en dus succesvoller jagen. Tevens kleeft er ook een nadeel aan het donkere weer, voor de baarzen tenminste: door de beperkte lichtinval is ons kunstaas minder snel herkenbaar als zijnde nep! Wil je ook grote baarzen vangen? Misschien is er bij jou in de buurt ook ergens zo’n stek waar grote schuwe baarzen tussen andermans lijnen doorzwemmen. Ga eens op zoektocht, neem wat klein spul mee en misschien tref je een schooltje van die grote vissen. En mocht dat het geval zijn, ga dan alsjeblieft uiterst zorgvuldig met ze om…  

Noud Govers  

Tip! Vastzitten en losschieten
Nog een tip voor als je aasje tussen de stenen blijft hangen: begin niet meteen als een gek te trekken aan het aas in de hoop dat het steenstort wijkt! Zodra je merkt dat je aasje ergens vastzit, en er aan de andere kant van de lijn geen kopstoten worden uitgedeeld, laat je de lijn slap vallen. Je neemt de lijn bij het startoog van je hengel tussen je vingers en spant de lijn op, eenmaal gespannen laat je de lijn abrupt losschieten, met als effect dat het beetje rek in je lijn ervoor kan zorgen dat het aas ‘terugschiet’. Enkele malen proberen levert meestal het gewenste resultaat op, zo niet, dan is er meestal ook geen redden meer aan. 
Bovenstaande bijdrage is één van de zeer lezenswaardige artikelen die zijn terug te vinden in Dé Roofvis no. 83, dit magazine ligt omstreeks 15 april a.s. in de bus bij de abonnees en is vervolgens te koop in de boekhandel en kiosk.
Kijk voor een interessante abonnementsaanbieding op www.hengelsporthuis.com