De vorige zomervakantie vloog ik samen met 3 goede vismakkers in de richting van de Noorse Lofoten om wat verder naar het noorden, in het Lyngen-Fjord, te gaan proberen of we aan de hengel een kabeljauw van meer dan een meter en óók een heilbot van boven de meter konden vangen. Een knappe uitdaging, want in deze visserij krijg je nooit garanties en ben je voortdurend afhankelijk van de omstandigheden. Ik zal het je meteen maar verklappen... het is ons gelukt ! Maar over de manier waarop valt nog wel het een en ander te vertellen. Om maar met de deur in huis te vallen... we hebben die week in juli op het Lyngenfjord ontzettend veel vis gevangen en er zijn in totaal 17 verschillende vissoorten boven water gekomen. Maar het meest talrijk- en verreweg het meest spectaculair waren wel de flitsend snelle- en oersterke koolvissen, die als een torpedo door het water schieten en je lichte spinhengel gevaarlijk krom trekken en je slip luidkeels laten gieren. Chiel, onze specialist in het vangen van Hollandse brasems, stond deze keer in een decor van besneeuwde bergen luidkeels te jodelen, want op zijn zilverblauwe pilkertje klapten verreweg de meeste koolvissen en hij was deze week onze onbetwiste koolviskoning. Omdat we tijdens het vissen voortdurend naar de horizon tuurden en speurden naar duikende meeuwen in de verte, konden we een paar keer onze boot precies middenin een school jagende koolvissen parkeren en dan weet je echt niet wat je ziet !
Overal om je heen kolkt het van de vis en zodra je pilkertje het water raakt begin je keihard binnen te draaien en binnen een paar seconden voel je een keiharde dreun en begint je slip akuut te fluiten. Wie op zulke momenten geen oerdegelijke molen of reel met een haarfijn afstelbare slip bij zich heeft, die kan het wel shaken, want koolvissen beuken met zoveel kracht en snelheid op je materiaal, dat elk foutje meedogenloos wordt afgestraft. Een te zwakke wartel , een verkeerd gelegde knoop (een gevlochten dyneemalijn moet je altijd twéémaal doorhalen en daarna véél wikkelingen maken, anders gaat de knoop slippen), een te kleine dreg, of een gebroken- of uitgebogen splitring. De zwakste schakel in ons systeem is waarschijnlijk wel de verbindings-knoop tussen de dyneema hoofdlijn en de fluorocarbon voorslag/onderlijn. Dat wil nog wel eens pang! zeggen en dat is zonde. Ik heb inmiddels heel wat vismaten ernstig horen vloeken omdat verdorie wéér hun tuigje op de voorslag-knoop was gebroken. Zelf gebruik ik daarvoor meestal een lus-in-lus verbinding ( is ietsje minder mooi en geeft wat meer weerstand in het water, maar is een ijzersterke verbinding die zelden breekt). Als je die twee verschillende lijnen aan elkaar gaat knopen, dan verdient zo'n verbindingsknoop dus altijd extra aandacht en kun je het best de  'Voorslagknoop'  of de Allbright-knoop gebruiken. Je bent dus gewaarschuwd. Mocht je ooit nog eens de kans krijgen om middenin een school jagende koolvissen een hengel uit te gooien, zorg dan dat je vooraf je huiswerk hebt gedaan, want koolvissen kennen no mercy !Een andere vissoort waarvoor je moet oppassen is de zeewolf. Die heeft een gemeen sterk gebit waarmee hij met gemak een mossel kan kraken, dus steek vooral niet je vingers in zijn bek, want dat gaat verkeerd aflopen. Speciaal voor de zeewolf hadden wij deze keer een paar fel-oranje dikbuikige blade-pilkers meegenomen, waarachter we een feloranje (ronddraaiende) gummimak hadden gemonteerd, want daarin zit een forse brede haak en dat haakt in zo'n wijdgapende wolvenmuil veel beter dan het miezerige dregje dat onder de meeste pilkers hangt. Vlak voordat Peter met een schitterend gestreepte zeewolf op de foto kon, moest hij eerst een helse krachttoer uithalen om zijn onthaaktang tussen de klemmende kaken van de bijtgrage wolf los te wrikken en ik zag hem een noodsprong maken toen het diepzeemonster klapperend van de haak af gleed en op de bodem van de boot bijna zijn vlijmscherpe tanden zette in Peet's rubber laars.  In alle hektiek gaf de wilde zeewolf nog een harde staartklap tegen mijn dierbare lichte spinhengeltje dat je linksonder in beeld ziet liggen, zodat ik even later met twee-componentenlijm kon gaan zitten knoeien om een oog van mijn hengel opnieuw vast te plakken.
De volgende keer moeten we die hengels toch maar gauw weghalen zodra er een echt knappe vis in de boot wordt gehesen, want met een halve hengel kun je niet vissen. De tijd verstreek weer véél te snel ( is vaste prik tijdens het vissen) en nadat we zeewolf nummertje tien hadden mogen verwelkomen en hem met een gul gebaar de vrijheid hadden teruggegeven zaten we voldaan achterover te genieten van het weidse uitzicht over het fjord, toen .... toen ... Wat zie ik nou ?! ... maar wacht eens... daar in de verte zie je een 5 meter hoge fontein omhoog spuiten !!! ....... Droom ik nu of... daar zwemt een enorme potvis !!! Onze monden vallen open en ik grijp natuurlijk acuut naar de camera, maar weet tegelijkertijd dat ik dat dier er nooit beeldvullend op zal krijgen, want daarvoor is mijn telelens van 140 mm niet sterk genoeg. Eigenlijk heb je voor zulke gelegenheden een (onhandig grote-, zware- en lastig mee te nemen-) telelens nodig van 300 mm of meer.

 

 

 

 

 

 

 

 

Maar dan nóg is het vrijwel onmogelijk om vanuit een schommelende boot een potvis in beeld te krijgen die op honderden meters afstand een waterfontein uitblaast en slechts drie tellen boven water komt om daarna weer minutenlang onder te duiken ... Want wanneer?... en wáár gaat 'ie nu weer bovenkomen ? Hoe verder je inzoomt, hoe eerder hij ook weer uit beeld is, dus ik kan je vertellen dat ik heel wat zuchten heb geslaakt, voordat ik hem een beetje redelijk op de plaat had. Ook toen bleek weer het voordeel van de digitale spiegelreflex-camera, want je hoeft niet zuinig te doen met het maken van foto's (op een 4 Gb geheugenkaart passen al gauw zo'n 1000 foto's, dus vooral niet krenterig wezen) en mijn Canon Eos 40D kan maar liefst 7 foto's per seconde maken (van 10 megapixels), dus dan zit er meestal wel een acceptabel plaatje bij. We overwegen of we achter de potvis aan zullen varen, maar besluiten om geen onnodig risico te gaan lopen, want zo'n 20-meter lang (!) beest kan je bootje een flinke oplawaai geven ( en dat schijnt ook al meerdere keren gebeurd te zijn) dus wij blijven liever wat voorzichtig uit de buurt. Even later worden we daarvoor beloond, want de enorme potvis is aan het eind van het fjord omgekeerd en komt nu weer naar ons toe gezwommen ! Ik krijg een tweede kans, maar moet hardop meetellen als hij boven water komt, want éérst hoor je een keihard proestend geluid, dan zie je een 5-meter-hoge fontijn uit het water spuiten, een halve seconde later komt er een grote dikke brede rug boven water en meteen daarna zwiept er een reusachtige staart door de lucht. ... en één tel later is alles weer verdwenen... Ik hoop dat de foto's je een beetje een indruk geven van de grootte van dit beest, maar je kunt vast wel begrijpen dat wij sprakeloos waren en met volle teugen genoten van deze indrukwekkende brok natuurschoon die als een enorme onderzeeër langs ons nietig kleine visbootje gleed.

Na het passeren van de reus was het nog lange tijd stil in onze boot, zoveel indruk had het dier op ons gemaakt, maar.... we hadden nog steeds onze twee doelen niet gehaald. We zouden een kabeljauw van boven de meter gaan vangen en er moest óók nog een heilbot van meer dan een meter boven water komen ! Onze letterlijk grootste kanshebber op de heilbot-titel was Rein, maar voordat ik je ga vertellen wat Rein allemaal gevangen heeft, moet ik je even melden hoe groot- en hoe zwaar die gozer is, want Rein is 2 meter hoog en 140 kilo zwaar ...... en dat maakt héél veel uit als je samen met hem in een tweepersoons visbootje zit ...! Als Rein schippert en achterin de boot zit, steekt de voorplecht van de boot namelijk stijl omhoog en moet je je voorin stevig vasthouden om niet om te sodemieteren, maar zet je Rein voorin de boot, dan wordt het zaakje vrijwel onbestuurbaar ... en komt de transducer van onze dieptemeter uit het water, zodat we geen signaal meer hebben. Nee, als je samen met Rein in een bootje zit moet je goed opletten, want als hij onverwachts opstaat om zijn (enorme-) lunchpakket uit zijn tas te pakken ... kun jij gemakkelijk je evenwicht verliezen en over boord slaan, zoveel massa heeft die gast. Nou is Rein van beroep chefkok, dus dan mag het ... en hij kan hemels lekker koken, (en dat is weer verdraaid handig als je na het vissen uitgehongerd thuiskomt, of als je 'smorgens met een knorrende maag opstaat, want Rein kan je een ontbijtje voorzetten waar je 's avonds nóg vol van zit). Qua visvangen deed hij een hele slimme zet, want hij pakte uit zijn kant-en-klare onderlijnenmap een uitgekiende heilbot-lijn van 1 meter 80/00 fluorocarbon met een grote 8/0 meervalhaak met een rijtje fel gekleurde kralen voor de haak. Als je eerst een piepklein glinsterend kraaltje op de lijn doet en daarna steeds iets grotere contrasterende kralen erbij en vlak bij de haak een paar grote dikke fel gekleurde kralen op de lijn doet, dan lijkt het verdraaid veel op een zwemmende zager of een heerlijke hapklare prooivis en dat gaat gegarandeerd veel aandacht trekken als we het over de bodem laten zwemmen. Aan de grote meervalhaak hangen we een versgevangen koolvisje, dat we gisteravond nog snel hadden gevangen vanaf de steigers in het haventje (ook ontzettend leuk, met een superlichte spinhengel en een haringpaternoster) en dat lieten we zakken op een stek waar het 30 meter diep was. Dat is erg ondiep, als je bedenkt dat er een eind verderop in het fjord bijna 200 meter water staat en de bodem loopt hier lekker vlak, wat betekent dat het wel eens een zandbodem zou kunnen zijn, en dat is waarschijnlijk de favoriete ondergrond voor de zwemmende staldeur die heilbot heet. Rein kijkt gespannen naar de top van zijn hengel, die ritmisch meedeint met het lood dat langzaam over de ribbelende bodem wordt voortgesleept. Er staat gelukkig weinig wind, dus we driften rustig en langzaam het talud af... en dan zit Rein vast. Muurvast. Vastgelopen op een rots, denkt hij. Geen beweging in te krijgen, zegt hij.We moeten terugvaren om het zaakje los te trekken, roept hij. Maar dan begint de rots te zwemmen... en blijkt het een heilbot te zijn !  Rein trekt bleek weg als hij na een stief kwartiertje de weerbarstige platterik langszij ziet komen en je kunt op de foto zelfs zien dat hij het 'nagelbijtend spannend' vond. En toen de platte- maar toch dikke- en in ieder geval loodzware- en hevig klapperende heilbot van 107 cm eindelijk binnenboord was, zag Rein eruit als een dolblij gelukkig jochie dat zojuist zijn mooiste verjaarskado heeft uitgepakt... en je hoorde een luidkeels Yes! over het fjord galmen. ... wat even later aan de overkant tegen de steile wand van de gletsjer weerkaatste en als echo nog een keer heerlijk teruggalmde . Maar toen ik door mijn cameralens keek om Rein's triomf voor het nageslacht vast te leggen, zag ik in de rechter benedenhoek wéér een bos kwetsbare hengels liggen (de mijne) en ik ben blij dat Rein sterk genoeg was om die vechtende heilbot onder controle te houden, want zo'n klapperend beest slaat met gemak met één slag van zijn staart alle drie je kostbare grafiethengeltjes doormidden en dat vind ik geen humor. De rest van de week lieten de weergoden ons helaas in de steek en terwijl de regen urenlang op ons neerdaalde was alles in de boot zeiknat geworden, (dus dan moet je je dure digi-camera héél goed waterdicht inpakken en met drijfnatte handen ook weer tevoorschijn halen zodra er een knappe vis wordt gevangen. Want Petrus bleek ons goed gezind ... toen de pilker die ik langs een steil talud liet dwarrelen werd gegrepen door een Unidentified Swimming Object.

 

 

 

 

 

 

 

Vele minuten later bleek het een bak van een kabeljauw te zijn... maar de haak was uit zijn bek geschoten en blijven steken in een buikvin  en hij zwom op 50 meter diepte onder mijn allerlichtste spinhengeltje aan een draadje van 10 honderdste, dus dat werd een héél lange- en ontzettend spectaculaire dril die we nooit zullen vergeten.                                

 

 

 

 

 

 

 

 

Na heel wat geploeter legden we de kabeljauw langs het meetlint ... en lazen af :  101 centimeter ....... en wéér weerkaatste er een luidkeelse juich-echo tegen de gletsjerwand aan de overkant. We waren voldaan, dolblij en zielsgelukkig. Wat een land en wat een vis ! ... en wat een geluk en wat een pret ! Onze missie was geslaagd en onze dromen waren uitgekomen. ... en nu maar hopen dat we hier ooit nog eens terug mogen komen. Noorwegen, ... je bent schitterend !
 Bedankt voor deze geweldige belevenis.                                                                                      

 

                          Geert Luinge